สารเสพติดกับการป้องกัน

   สารเสพติด หมายถึง สิ่งที่เสพเข้าไปในร่างกายแล้วทำให้ร่างกายต้องการสารนั้นในปริมาณที่เพิ่มขึ้นไม่สามารถหยุดได้ มีผลทำให้ร่างกายทรุดโทรมและสภาวะจิตใจผิดปกติ

ประเภทของสารเสพติด

ประเภทของสารเสพติดแบ่งได้ 2 ประเภท ดังนั้น
1. สิ่งเสพติดตามธรรมชาติ ส่วนใหญ่ได้มาจากพืช เช่น ฝิ่น กัญชา กระท่อม
2. สิ่งเสพติดสังเคราะห์ เกิดจากมนุษย์จัดทำขึ้น เช่น เฮโรอีน ยาบ้า ยานอนหลับ ยาระงับประสาท ยากล่อมประสาท

ชนิดของสิ่งเสพติดที่พบในประเทศไทย

สิ่งเสพติดที่พบในประเทศไทยแบ่งออกได้ดังนี้
            1. สิ่งเสพติดประเภทฝิ่นและอนุพันธ์ของฝิ่น ได้แก่

• 1.1 ฝิ่น เป็นพืชล้มลุก สารเสพติดได้จากยางฝิ่นดับ ซึ่งกรีดจากผล มีลักษณะเหนียว สีน้ำตาลไหม้
• 1.2 มอร์ฟีน เป็นสารแอลคาลอยด์สกัดจากฝิ่น เป็นผลึกสีขาวนวลมีฤทธิ์รุนแรงกว่าฝิ่น 10 เท่า
• 1.3 เฮโรอีน เป็นสารที่สังเคราะห์ได้จากมอร์ฟีน มีฤทธิ์รุนแรงกว่ามอร์ฟีน 10 เท่า

           2. สิ่งเสพติดประเภทยานอนหลับและยาระงับประสาท ได้แก่

• 2.1 เชกโคนาล เป็นแคปซูลสีแดงเรียกว่า “เหล้าแห้ง”
• 2.2 อโมบาร์บิทอล เป็นยานอนหลับบรรจุในแคปซูลสีฟ้าที่เรียกว่า  “นกสีฟ้า”
• 2.3 เพนโทบาร์บิทอล เป็นยานอนหลับบรรจุในแคปซูลสีเหลืองเรียกว่า “เสื้อสีเหลือง”

           3. สิ่งเสพติดประเภทแอฟเฟตามีน เป็นยาประเภทกระตุ้นประสาท มีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น ยาแก้ง่วง ยาขยัน ยาบ้า ยาบ้าหรือแอมเฟตามีนมีลักษณะเป็นผง มีผลึกสีขาว บรรจุเป็นแคปซูลหรืออัดเม็ด อาจพบปลอมปนในยาคอลเฟนิรามีนพาราเซตามอล

           4. ยาอี ยาเลิฟ และเอกซ์ตาซี (ecstasy) เป็นสารเสพติดที่ระบาดในหมู่วัยรุ่นที่เที่ยวกลางคืน สารทั้ง 3 ชนิด เป็นยาเสพติดกลุ่มเดียวกัน จะแตกต่างกันบ้างในด้านโครงสร้างทางเคมี เสพโดยการรับประทาน มีฤทธิ์ในการกระตุ้นระบบประสาทระยะสั้น ๆ หลังจากนั้นจะหลอนประสาทอย่างรุนแรง ได้ยินและมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ผิดความจริง คุมสติไม่ได้ ถ้าเสพ 2 – 3 ครั้ง สามารถทำลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ติดเชื้อได้ง่าย

โทษของสิ่งเสพติด

โทษเนื่องจากการเสพสิ่งเสพติดแบ่งออกได้ดังนี้
1. โทษต่อร่างกาย สิ่งเสพติดทำลายทั้งร่างกายและจิตใจ เช่น ทำให้สมองถูกทำลาย ความจำเสื่อม ดวงตาพร่ามัว น้ำหนักลด ร่างกาย ซูบผอม ตาแห้ง เหม่อลอย ริมฝีปากเขียวคล้ำ เครียด ทำลายระบบภูมิคุ้มกัน
2. โทษต่อผู้ใกล้ชิด ทำลายความหวังของพ่อแม่และทุกคนในครอบครัว ทำให้วงศ์ตระกูลเสื่อมเสีย
3. โทษต่อสังคม เกิดปัญหาทางด้านอาชญากรรม สูญเสียแรงงาน สิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายในการปราบปรามและการบำบัดรักษา
4. โทษต่อประเทศไทย ทำลายเศรษฐกิจของชาติ ทำลายทรัพยากรมนุษย์ที่เป็นกำลังสำคัญของชาติ

การป้องกันสิ่งเสพติด

วิธีการป้องกันอันตรายจากสารเสพติดมีดังต่อไปนี้
1. การป้องกันตนเอง ต้องออกกำลังกายสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และพักผ่อนให้เพียงพอ เลือกคบเพื่อนที่ไม่มั่วสุมสิ่งเสพติด ไม่ทดลองหรือเกี่ยวข้องกับสิ่งเสพติด
2. การป้องกันในครอบครัว ต้องให้ความรักความเข้าใจ และอบรมสั่งสอนให้รู้ถึงโทษของสิ่งเสพติด
3. การป้องกันในสถานศึกษา ควรให้ความรู้เรื่องสิ่งเสพติดจัดนิทรรศการและการณรงค์ต่อต้านสิ่งเสพติด ไปศึกษาดูงาน ณ สถานบำบัดผู้ติดยาเสพติด
4. การป้องกันในชุมชน ควรจัดสถานที่ออกกำลังกาย และจัดกลุ่มแม่บ้านเพื่อให้ความรู้เรื่องสิ่งเสพติด