ข้อมูลคืออะไร?
ข้อมูล หมายถึง ข้อเท็จจริงหรือสิ่งที่เกิดขึ้นจริง เกี่ยวกับบุคคล สิ่งของ เหตุการณ์ หรือสถานการณ์ต่างๆ ข้อมูลสามารถอยู่ในรูปแบบตัวอักษร ตัวเลข เสียง ภาพ หรือวิดีโอ ข้อมูลดิบ (Raw Data) คือ ข้อมูลที่ยังไม่ได้ผ่านการประมวลผล วิเคราะห์ หรือตีความ
เมื่อข้อมูลดิบผ่านกระบวนการประมวลผล วิเคราะห์ หรือตีความแล้ว จะกลายเป็น สารสนเทศ สารสนเทศมีประโยชน์ต่อการตัดสินใจ แก้ปัญหา วางแผน และดำเนินการต่างๆ
ประเภทของข้อมูล
ข้อมูลสามารถแบ่งประเภทได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับเกณฑ์ที่ใช้ในการแบ่ง เช่น
1. แหล่งที่มาของข้อมูล
- ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary Data) : ข้อมูลที่ผู้ใช้เป็นผู้เก็บรวบรวมขึ้นมาเอง เช่น ข้อมูลจากการสำรวจ การสัมภาษณ์ การทดลอง
- ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data) : ข้อมูลที่ผู้อื่นเป็นผู้เก็บรวบรวมและนำมาประมวลผล ผู้ใช้เป็นผู้รวบรวมต่อ เช่น ข้อมูลจากหนังสือ บทความ รายงาน สถิติ
2. ลักษณะของข้อมูล
- ข้อมูลเชิงปริมาณ (Quantitative Data) : ข้อมูลที่เป็นตัวเลข สามารถวัดค่าได้ นำมาคำนวณ สถิติวิเคราะห์ได้ เช่น จำนวน ประชากร รายได้ อุณหภูมิ
- ข้อมูลเชิงคุณภาพ (Qualitative Data) : ข้อมูลที่ไม่เป็นตัวเลข วัดค่าไม่ได้ แต่สามารถอธิบายลักษณะ ลักษณะพฤติกรรม ความคิดเห็น ความรู้สึก เชิงลึก ของบุคคลหรือกลุ่มบุคคล เช่น ความพึงพอใจ ความชอบ พฤติกรรม ความคิดเห็น
3. รูปแบบของข้อมูล
- ข้อมูลตัวอักษร (Text Data) : ข้อมูลที่เป็นตัวอักษร สัญลักษณ์ เช่น ข้อความ บทความ รายงาน
- ข้อมูลตัวเลข (Numeric Data) : ข้อมูลที่เป็นตัวเลข เช่น จำนวน ราคา อุณหภูมิ
- ข้อมูลเสียง (Audio Data) : ข้อมูลที่เป็นเสียง เช่น เพลง คำพูด เสียงรบกวน
- ข้อมูลภาพ (Image Data) : ข้อมูลที่เป็นภาพ เช่น รูปถ่าย กราฟ แผนภูมิ
- ข้อมูลวิดีโอ (Video Data) : ข้อมูลที่เป็นภาพเคลื่อนไหว เช่น วีดีโอ ภาพยนตร์
4. การใช้งาน
- ข้อมูลส่วนตัว (Personal Data) : ข้อมูลที่ระบุตัวบุคคลได้ เช่น ชื่อ นามสกุล เบอร์โทรศัพท์ ที่อยู่
- ข้อมูลทางธุรกิจ (Business Data) : ข้อมูลที่ใช้ในการดำเนินธุรกิจ เช่น ยอดขาย ต้นทุน กำไร ข้อมูลลูกค้า
- ข้อมูลทางการแพทย์ (Medical Data) : ข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพของบุคคล เช่น ประวัติการรักษา โรคประจำตัว ผลตรวจ
ตัวอย่างการแบ่งประเภทของข้อมูล
- ข้อมูลเกี่ยวกับประชากรไทย แบ่งตามแหล่งที่มาเป็น ข้อมูลปฐมภูมิ (จากการสำรวจสำมะโนประชากร) และ ข้อมูลทุติยภูมิ (จากรายงานของกรมการปกครอง)
- ข้อมูลเกี่ยวกับยอดขายสินค้า แบ่งตามลักษณะข้อมูลเป็น ข้อมูลเชิงปริมาณ (จำนวนสินค้าที่ขายได้)
- ข้อมูลเกี่ยวกับความพึงพอใจของลูกค้า แบ่งตามลักษณะข้อมูลเป็น ข้อมูลเชิงคุณภาพ (ความคิดเห็น ความรู้สึก)
- ข้อมูลเกี่ยวกับสินค้า แบ่งตามรูปแบบข้อมูลเป็น ข้อมูลตัวอักษร (รายละเอียดสินค้า) ข้อมูลภาพ (รูปถ่ายสินค้า)
สรุป
ข้อมูลมีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินชีวิต การทำงาน และการตัดสินใจ การเข้าใจประเภทของข้อมูล แหล่งที่มา รูปแบบ และการใช้งาน จะช่วยให้เราสามารถเลือกใช้ข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่การวิเคราะห์ ตัดสินใจ วางแผน และดำเนินการต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง