การจัดองค์ประกอบทางทัศนศิลป์เป็นการนำเอาทัศนธาตุต่างๆ ได้แก่ จุด เส้น รูปร่าง
รูปทรง พื้นผิว น้ำหนัก แสงเ และสี มาจัดวางให้เหมาะสมกลมกลืน ซึ่งจะทำให้ได้งาน
ทัศนศิลป์ที่สวยงามได้ หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์เบื้องต้นมีหลายประการ เช่น
๑. การจัดขนาด
ขนาดของภาพเป็นสิ่งสำคัญอย่างหนึ่ที่นักเรียนต้องคำนึงถึงในการทำงานทัศนศิลป์
การจัดขนาดภาพให้เหมาะสมกับกรอบภาพ จะช่วยให้งานทัศนศิลป์มีความสมดุลและมองดู
สวยงาม
๒. สัดส่วน
งานทัศนศิลป์ทั่วไปมักมีส่วนประกอบต่งๆ รวมเข้าด้วยกัน การจัดส่วนประกอบเหล่านั้นให้ได้สัดส่วนที่เหมาะสม มีความสัมพันธ์กับจำนวน ความกว้าง ยาว ลึก น้ำหนัก ขนาดของรูปทรงต่างๆ เป็นสิ่งสำคัญอย่างหนึ่ง ที่จะทำให้งานทัศนศิลป์ชิ้นนั้นมีความสมบูรณ์และสัมพันธ์กลมกลืนกันอย่างงดงาม เช่น สัดส่วนของคนกับบ้าน สัดส่วนของภาพทะเล กับท้องฟ้า เป็นต้น
๓. ความสมดุล
ความสมดุลป็นหลักการจัตภาพที่สำคัญประการหนึ่ง การจัดภาพให้เกิดความสมดุลนั้น ให้พิจรณายึดเอาจุดศูนย์กลางของภาพเป็นหลัก โดยทั่วไปงานทัศนศิลป์มักมีส่วนที่เป็นแกนกลางหรือมีศูนย์กลางทำให้แบ่งออกได้เป็นซ้าย ขวา บน ล่าง จึงมีความจำเป็นที่จะต้องให้ทั้งสองด้านของภาพ โดยเฉพาะด้านซ้าย-ขวามีความสมดุลกันการจัดความสมดุลในงานทัศนศิลป์ อาจแบ่งได้ ๒ ลักษณะ คือ
๑) ความสมดุลโดยจัดภาพให้มีรูปร่าง รูปทรง หรือสีสันเหมือนกันทั้งด้านซ้าย
๒) ความสมดุลโดยจัดภาพไหมีลักษณะภาพซ้าย-ขวาไม่เหมือนกันแต่สามารถถ่วงน้ำหนักให้สมดุลกันได้
ที่มา มมฐ วิชาทัสนสิลป์ อจท.
