วิทยาการคำนวณ (Computing Science) เป็นวิชาใหม่ที่เพิ่มเข้ามาในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึง 6 มุ่งหวังให้ผู้เรียนมีทักษะการคิดเชิงคำนวณ (Computational Thinking) ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในศตวรรษที่ 21
สาระสำคัญของวิชาวิทยาการคำนวณ ระดับประถมศึกษา แบ่งออกเป็น 5 ด้าน ดังนี้
- การคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหา: ฝึกให้นักเรียนคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ โดยใช้ขั้นตอนการแก้ปัญหา (Problem-solving)
- การคิดเชิงคำนวณ: ฝึกให้นักเรียนคิดอย่างมีตรรกะ คิดเป็นลำดับขั้นตอน แบ่งปัญหาใหญ่เป็นปัญหาเล็กลง เขียนโปรแกรมง่ายๆ
- การคิดสร้างสรรค์: ฝึกให้นักเรียนคิดริเริ่ม สร้างสรรค์ผลงาน โดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัล
- การทำงานร่วมกัน: ฝึกให้นักเรียนทำงานเป็นทีม แบ่งปันความรู้ ร่วมมือกันแก้ปัญหา
- การรับผิดชอบต่อสังคม: ฝึกให้นักเรียนใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม responsible
ตัวอย่างเนื้อหาที่นักเรียนชั้นประถมศึกษาจะได้เรียนรู้
- ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-2:
- การเปรียบเทียบ การเรียงลำดับ
- การแก้ปัญหาอย่างง่ายโดยใช้ขั้นตอน
- การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเบื้องต้น
- การรักษาข้อมูลส่วนตัว
- ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3-4:
- การคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหา
- การเขียนโปรแกรมง่ายๆ
- การใช้สื่อดิจิทัลอย่างสร้างสรรค์
- การสื่อสารออนไลน์อย่างปลอดภัย
- ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5-6:
- การคิดเชิงคำนวณ
- การเขียนโปรแกรมประยุกต์
- การออกแบบและพัฒนาแอปพลิเคชัน
- การใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาในชีวิตจริง
กิจกรรมการเรียนรู้
กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาการคำนวณ เน้นการเรียนรู้แบบ “Active Learning” ให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริง คิด วิเคราะห์ แก้ปัญหา ผ่านกิจกรรมที่หลากหลาย เช่น
- กิจกรรมแบบ Unplugged: กิจกรรมที่ไม่ต้องใช้คอมพิวเตอร์ เช่น เล่นเกม การ์ดเกม การละเล่นพื้นบ้าน
- กิจกรรมแบบ Plugged: กิจกรรมที่ใช้คอมพิวเตอร์ เช่น เขียนโปรแกรมง่ายๆ เล่นเกมสร้างสรรค์ ออกแบบเว็บไซต์
- กิจกรรมโครงงาน: กิจกรรมให้นักเรียนทำงานเป็นกลุ่ม คิดริเริ่ม ออกแบบ พัฒนาผลงาน นำเสนอผลงาน
แหล่งข้อมูล
- สาระเทคโนโลยี(วิทยาการคำนวณ) : https://www.scimath.org/lesson-technology/item/8808-computing-science
- คู่มือครูและแผนการจัดการเรียนรู้ วิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(วิทยาการคำนวณ) : https://dltv.ac.th/teachplan/lists/7/90045
- สื่อและใบกิจกรรมประกอบการจัดการเรียนรู้ วิชาวิทยาการคำนวณ ระดับชั้นประถมศึกษา: https://www.ipst.ac.th/cs
นักเรียนที่เรียนรู้การเขียนโปรแกรมด้วยเหตุผลเชิงตรรกะมีความสำคัญในการพัฒนาทักษะในการคิดเชิงตรรกะ การวิเคราะห์ปัญหา และการออกแบบโครงสร้างของโปรแกรม โดยใช้เหตุผลในการตัดสินใจเพื่อสร้างโค้ดที่มีประสิทธิภาพ และมีความถูกต้อง ไม่ใช่แค่ความรู้ทางเทคนิคเท่านั้นครับ
วิชาวิทยาการคำนวณ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
วิชาวิทยาการคำนวณ ระดับมัธยมศึกษาปีที่ 2
วิชาวิทยาการคำนวณ ระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3
